Sporten en bewegen is goed voor je! Voor iedereen tussen de 4 en de 18 jaar oud, ook als je geen Diabetes Mellitus hebt, is de aanbeveling om dagelijks een uurtje flink bezig te zijn met beweging om gezond te blijven en overgewicht te voorkomen. Wanneer je Diabetes Mellitus hebt, zijn er nog een aantal voordelen van beweging. Zo word je gevoeliger voor insuline waardoor je minder insuline nodig hebt en de glucoseregulatie makkelijker wordt. Hierdoor heeft beweging ook weer een gunstig effect op je diabetesregulatie (HbA1C).
Het kan een hele puzzel zijn om insuline en koolhydraten goed op je sport af te stemmen. Er zijn veel factoren die de bloedglucose beïnvloeden tijdens het sporten zoals bijvoorbeeld actieve insuline, de plek waar is gespoten, de soort koolhydraten, tijdstip van de dag, stress, temperatuur, duur en de intensiteit.
Om je sport zo goed mogelijk uit te kunnen voeren moet je glucosewaarde goed zijn voor de soort sport.
Heb je een te hoge glucosewaarde met een tekort aan insuline dan gaat je waarde nog verder stijgen. Je wil er ook voor zorgen dat je glucosewaarde niet te laag wordt omdat je dan niet verder kunt met je sport omdat je eerst wat moet eten.
Dat is best een uitdaging maar dat kan heel goed. Je moet je lijf goed leren kennen.
Doordat je lichaam de glucosevoorraad uit spieren en lever weer wil aanvullen na het sporten, kan het zijn dat je nog tot lang na het sporten -zelfs de volgende dag- merkt dat je glucose in het bloed laag blijft. Zoals eerder al vermeld, verbetert beweging de insulinegevoeligheid waardoor je meer kans hebt op een hypo. Je zult je insulinedosering bij moeten stellen met frequentie van sporten maar ook bij de ‘winterstop’.
Het type sport bepaalt ook of je meer kans hebt op een hypo of een hyper.
Bij langdurige sporten met een lagere intensiteit (aerobe sporten) verbruikt het lichaam veel koolhydraten waardoor er meer kans is op een hypo; denk hierbij aan sporten als fietsen, skeeleren, snelwandelen en lange afstand hardlopen, zwemmen of fietsen.
Bij sporten die kort duren en een hoge intensiteit (anaerobe sporten) hebben heb je meer kans op een hoge glucosewaarde; dit wordt veroorzaakt door adrenaline, één van onze stresshormonen. Activiteiten die dikwijls een directe stijging van de glucosewaarde veroorzaken zijn bijvoorbeeld: gewichtheffen, golf, vechtsporten, sprinten en gymnastiek.
Sporten die hiertussen vallen zijn bijvoorbeeld rugby, voetbal, basketbal, tennis en hockey. Hierbij kan de glucosewaarde zowel dalen als stijgen. Bij conditietraining zal de waarde snel dalen, terwijl bij een technische training de waarde sneller kan stijgen.
Algemene regels voor de glucoseregulatie voor, tijdens en na de lichamelijke inspanning zijn niet te geven vanwege de grote individuele verschillen. Het kan even duren voordat je de juiste verhouding insuline en koolhydraten in relatie tot jouw sportactiviteit gevonden hebt. Het bijhouden van de glucosewaarden voor, gedurende en na inspanning evenals de gebruikte hoeveelheid insuline en koolhydraten kan helpen hierin inzicht te geven.
Afhankelijk van de duur, type sport en intensiteit zijn de adviezen verschillend.
Duur van inspanning, 30-60 minuten:
Duur van inspanning, > 60 minuten
Vaak gebeurt het dat je na het sporten en soms zelfs pas ’s avonds of ’s nachts last van hypo’s krijgt. Dit komt doordat je glycogeenvoorraad door het intensief sporten is uitgeput en weer moet worden aangevuld. Dit kan 8-10 uren na de inspanning optreden en soms tot 24-48 uren na het sporten.
Een voorraad glucose wordt opgeslagen als glycogeen en bevindt zich in je lever en spieren. Deze voorraad wordt gebruikt tijdens het sporten en in rust wordt dit weer aangevuld met de glucose uit je bloed.
Ga je na het sporten eten, is een richtlijn om 50% minder maaltijdinsuline te geven. Bij pentherapie kan soms je langwerkende insuline verminderd worden. Bij pomptherapie kan je je basaal insuline verlagen of de streefwaarde aanpassen.
Zit je juist hoog na het sporten? Na kracht- of spelsporten kun je eerst nog even doorstijgen door de stress. Kijk dan uit met corrigeren, de glucose daalt vanzelf weer als adrenaline minder wordt. Met name enkele uren later kun je juist weer verder dalen doordat je lichaam dan wel weer glucose gebruikt om te herstellen.
Tijdens het sporten, langer dan één uur, zijn isotone sportdranken (± 7g kH/ 100ml) geschikt om het vochtverlies aan te vullen. De energy- sportdranken bevatten erg veel koolhydraten (10-20gr Kh/ 100ml) en zijn daardoor minder geschikt
Hieronder staan enkele voorbeelden van sportdranken:
Heb veel plezier in wat je doet met sport en bewegen. Jij kan alles met je diabetes. Je moet alleen je lijf leren kennen en vooral proberen! Het Kinderdiabetesteam kan jou begeleiden en samen kunnen we een plan maken.
Kijk ook eens op de site van de Bas van de Goor Foundation.
Zij weten veel over diabetes en sport en kunnen jou daarmee helpen!
